Dy në tre gra janë viktima të formave të ndryshme të dhunës, ku më e theksuara është dhuna kibernetike – 62.8 për qind e grave. Më alarmante është situate në shkollat e mesme, ku treçereku i të anketuarave kanë pohuar se kanë qenë viktima të dhunës online. Fatkeqësisht, jo të gjitha gratë e reja inkurajohen të raportojnë ngacmimet. Që nga fillimi i këtij viti shkollor në Ministrinë e Arsimit dhe Shkencës janë depozituar vetëm 15 denoncime
Konstatimi se dy në tre gra vuajnë nga përndjekje, kërcënime, fyerje, por edhe dhunë fizike, e pozicionon Maqedoninë vendin e katërt në rajon. Sipas një studimi të OSBE-së, nga të gjitha format e dhunës, dhuna kibernetike është më e theksuara – 62.8 për qind e grave në vendin tonë janë përballur të paktën një herë me ngacmime online dhe në një numër të madh rastesh janë publikuar edhe përmbajtje eksplicite. Situata është më alarmante në shkollat e mesme, ku sipas hulumtimeve, 78% e të anketuarve kanë qenë viktima të dhunës online. Të dhënat janë bërë publike gjatë debatit të organizuar nga Komisioni parlamentar për mundësi të barabarta me temë “Parandalimi dhe mbrojtja nga dhuna ndaj grave dhe dhunës në familje”. Sipas Zhaklina Peshevska, kryetare e Komisionit, kjo gjendje është rezultat i zbatimit të ngadaltë të ligjeve, ndërsa ka paralajmëruar edhe një sërë reformash që do të shqyrtohen nga komisioni.
“Në mënyrë të pavarur, për herë të parë po e iniciojmë diskutimin publik, pikërisht nesër, kur fillon aktivizmi gjashtëmbëdhjetë ditor, për të nxitur aktivitetet dhe rekomandimet e ardhshme që do të rezultojnë nga ai diskutim publik dhe nuk do të jenë vetëm diskutime deklarative, por do të jenë hapa konkretë për institucionet”, ka thënë Peshevska. Theksi është vënë tek arsimi i mesëm, ku situata është më alarmante. Sipas hulumtimeve, 78% e të anketuarve kanë qenë viktima të dhunës online. Fatkeqësisht, jo të gjitha gratë e reja inkurajohen të raportojnë ngacmimet. Ministrja e Arsimit dhe Shkencave, Vesna Janevska, ka sqaruar se ekzistojnë mekanizma për parandalimin dhe trajtimin e dhunës, përfshirë dhunën ndaj vajzave.
“Të gjithë studentët meshkuj dhe femra duhet të raportojnë dhunën në çfarëdo forme. Aplikimi mund të bëhet në formularin elektronik zavelinasilstvo@mon.gov.mk drejtpërdrejt në shërbimin pedagogjik ose në inspektoratin shtetëror arsimor. Nga fillimi i vitit shkollor kemi pasur rreth 15 raporte të tilla dhe të gjitha janë trajtuar në përputhje me rrethanat”, ministrja e Arsimti dhe Shkencës, Vesna Janevska. Presidentja e vendit, Gordana Siljanovska-Davkova, tha se duhet të zhvillohen mekanizma për parandalimin e dhunës në baza gjinore, me të cilat popullata do të edukohet që në moshë të re. Sipas saj, problemi nuk është vetëm lokal apo rajonal, por përkundrazi, është global dhe prek të gjitha gratë që të paktën një herë janë përballur me dhunë fizike apo psikologjike me bazë gjinore.
Të gjitha format e dhunës ndaj grave janë të neveritshme dhe ato përfaqësojnë shkelje të të drejtave të njeriut dhe cenim të vlerave themelore të Bashkimit Evropian, thuhet në deklaratën e përbashkët të Komisionit Evropian në Ditën Botërore kundër dhunës.
“Angazhimi ynë për t’i dhënë fund dhunës ndaj grave në mbarë botën është një prioritet kyç. Ne rikonfirmojmë angazhimin tonë të vendosur për çrrënjosjen e menjëhershme të dhunës ndaj grave dhe vajzave në bashkëpunim me vendet partnere, shoqërinë civile, grupet e të drejtave të grave dhe mbrojtësit e të drejtave të njeriut, thuhet në deklaratë”. Ata theksojnë se pas aderimit në Konventën e Stambollit, e cila përfshin standardet më ambicioze dhe gjithëpërfshirëse për parandalimin dhe luftimin e dhunës ndaj grave dhe dhunës në familje, Bashkimi Evropian këtë vit miratoi ligjin e tij të parë për të luftuar në mënyrë efektive dhunën ndaj grave dhe dhunën në familje.
Në Muzeun e Qytetit të Shkupit fillon sonte fushata “16 ditë aktivizëm kundër dhunës me bazë gjinore”. Diskutime, video, dokumentarë, ekspozita.., për të dhënë mesazhin se dhuna ndaj grave dhe vajzave nuk justifikohet kurrë. Fushata shënohet nën kujdesin e agjencive të Kombeve të Bashkuara në bashkëpunim me Delegacionin e Bashkimit Evropian në Maqedoninë e Veriut, Misionin e OSBE-së në Shkup, USAID dhe të tjerë. “Qëllimi i fushatës në nivel global dhe rajonal është ngritja e ndërgjegjësimit shoqëror në luftën për parandalimin e dhunës me bazë gjinore”, theksojnë organizatorët.
